Was het leuk?

Leuk.... dekt als vlag niet echt de lading.
Maar het was toch fijn.
Om weg te zijn.
Om stil ook te staan bij... ja, wat eigenlijk....?
'Onze geschiedenis', voor zover die 'de onze' is, en tegelijk ook die van alle andere europeanen.
Om over dingen na te kunnen denken, zeker met een dag als vandaag in het verschiet.
Interessante mensen te ontmoeten, bij lieve mensen te overnachten.....
Maar vooral erg indrukwekkend...

De enigszins misplaatste triomfboog gebouwd door de britten staat vol met 54.896 namen van jongens die nooit meer terug gevonden zijn en ergens in een naamloos graf liggen tot ze door een ploegende boer worden ontdekt, en de rest van de nogmaals tienduizenden namen staan vermeld bij Tyne Cot Cemetery.
"Nie wieder Krieg" zei Käthe Kollwitz, en maakte de beelden voor de laatste rustplaats van haar zoon in Vladslo, en ik begreep dat er nog mensen moeilijk hebben gedaan over de plaatsing van die beelden, omdat ze door een vrouw uit het land van de vijand waren gemaakt en zo groot waren...
Het is dat ik het al een beetje wist, dat ik niet zo veel op heb met nationale trots.
Maar nu weet ik het zeker: Nationaal besef, volks-identiteit, of trots zijn op je vaderland is volslagen nonsens.
Nederland is pas vanaf 1815 een land, bepaald door het Congres van Wenen, niet eens door onszelf, België volgt iets later en maakt zich 1830 resoluut los van het op geld beluste Noorden.
De twee landen gaan vanaf dat moment heel erg hun best doen om zich als één volk te presenteren, met het bijbehorende volksgevoel, dat overigens geldt voor vrijwel alle europese landen die vanaf een bepaald moment gaan bestaan als zelfstandige natie.
In Nederland uitte zich dat in monumenten voor zeer betwistbare zeehelden en een hang naar de romantiek van een zelfbedacht koningshuis dat eeuwenlang geen duidelijk gezicht had.
In België uitte het zich in vooral hele grote monumenten, die het land in haar eenheid moeten bevestigen, of juist sterk inzoomen op dat wat één bevolkingsgroep onder nationaliteit verstaat.
Het blijft allemaal heel bizar.

Jan van Speyck monument in Egmond en het Koning Albert 1 monument bij de sluizen van Nieuwpoort.
Rondlopend op de erevelden van de Grote Oorlog, kom ik tot het besef dat er nooit 'goeden' of 'slechten' kunnen zijn, en ook geen 'winnaars' .
Je kunt gerust stellen dat de periode 1918-1940 een wapenstilstand is geweest in hetzelfde conflict, waarbij in de eerste fase absoluut de meeste doden aan het front gevallen zijn, en waar in de tweede fase iemand bij dat nationaliteits-vraagstuk helemaal de weg kwijt raakte, en nog steeds navolgers heeft.
So much for lessons from the past: ik verbaas me steeds meer over de onnozelheid van populistische politici, die met een strak gezicht hameren op een eigen volks-identiteit.
Ik zou ze het liefst willen dwingen om een paar jaar de perken aan te schoffelen van de soldatenkerkhoven in de IJzerstreek tussen Nieuwpoort en Diksmuide.

En daarna pas te kijken of ze genoeg hersencellen hebben, om tot het besef te komen dat in een oorlog vrijwel alleen maar de onschuldigen vallen, en er niets zo hol en leeg is als nationalistische leuzen.
Vaderland, Moederland, eigen volk, god aan onze kant (AVV VVK!)....
Het enige wat dit opleverde, na negen en een half miljoen (!) dode soldaten, was een paar kilometer terreinwinst en twintig jaar later hetzelfde verhaal helemaal opnieuw.
Met alle propaganda die men in huis heeft weet men iedere keer weer veel, vooral jonge, mensen te verleiden om te gaan vechten tegen een vijand die helemaal niet bestaat.
Die thuis hetzelfde te horen krijgt over jou: dat jij slecht bent en uit bent op de ondergang van die ander zijn wereld zoals hij die kent.
Terwijl de bevelhebbers en de monarchen, veilig in een bunker verscholen, zitten te schuiven met miniatuursoldaten op een stafkaart....