Knop

Soms vraag ik me , vooral als ik niet kan slapen, de meest onzinnige dingen af.
Zoals de werking van een "pater noster".
Niet het gebed.
Als het goed is kun je dat gewoon voor je uit prevelen, en het werkt of het werkt niet.
Ik bedoel een lift.
Zo'n lift zonder deuren waar je, terwijl hij gewoon door blijft stijgen of dalen, in stapt.
Als je op de verdieping bent waar je moet zijn stap je, je voelt hem al aankomen, weer uit.
Een lift dus, waarvan ik er graag een zou willen zien die het nog echt doet.
Waarschijnlijk vindt je ze alleen in gebouwen met monumenten-status.
Zo'n lift moet tegenwoordig wel een museum-stuk zijn, een industrieel monument.
Ik weet dat er archiefsystemen zijn met dezelfde naam.
En sommige fabrieken waar aardewerk gemaakt wordt gebruiken een gelijknamig systeem.
Om hele partijen papier en porcelein in zijn geheel door een verdieping of hal te verzetten.
Ik zou er graag eens in willen staan.
Toen ik zes was, zag ik zo'n lift voor het eerst in een oude amerikaanse film.
Sindsdien ben ik geintrigeerd door die dingen.
Ik had er vroeger altijd een sterke lunapark-associatie bij.
Waar blijven de mensen als die lift helemaal boven is?
Allerlei scenarios heb ik er op los gelaten.
In mijn ogen was het onvermijdelijk, iets vreselijks kon gebeuren met zo'n apparaat als je er te lang in bleef staan...


Maar aangezien ik nooit een slapstick had gezien, of een horrorfilm, waarin de pater noster een hoofdrol speelde, ging ik er al heel mijn leven van uit dat iemand er een aantal oplossingen voor had bedacht.
Dat er een indringend belsignaal klinkt als je laatste kans om uit te stappen eraan komt.
Of dat er op de voorlaatste verdieping een mannetje staat die op een noodknop mept als er langs zijn "point-of-no-return" zich nog iemand in die lift bevind.
Ik dacht ook altijd lang na over de persoon die een dergelijke knop bediende.
Dan had je vast niet zo je best gedaan op school, anders was je wel dokter of fietsenmaker geworden.
Naderhand, toen liften wat moderner werden, kreeg zo'n persoon een leuk pakje aan en bracht de mensen naar de gewenste verdieping, bracht zelfs je bagage naar je voordeur... Promotie!
Totdat de crisis uit brak, in dat geval duwden de passagiers zelf op de knopjes.
Liften zijn spannend.
De kabels kunnen knappen.
Of ze kunnen blijven hangen.
Om dan met een aantal vervelende mensen in een lift vast te zitten gedurende een aantal uren, of juist met hele leuke...een wereld van verschil.
Veel liften slaan de dertiende verdieping over over, die bestaat dan zogenaamd niet....
Mijn dochter was een keer kwijt.
Als ik haar riep antwoordde ze me, maar haar stem kwam uit de muur!
Ik bevond me in een gebouw van twee verdiepingen, wist ik veel dat er naast het trapportaal een liftkoker zat.
Mijn peuter bleef maar op de twee of drie knoppen drukken en het duurde wel even voordat ik haar weer uit de lift had.
Ze was geen moment bang, ze is gek op die dingen.
Zou het erfelijk zijn?
Er gaat voor mij nog steeds een onweerstaanbare aantrekkingskracht uit van een flinke flat of toren.
In mijn oude dorp staat een flat van zes verdiepingen.
De flat had een concierge die jacht maakte op iedereen die rolschaatste in de kelders (waar een fijne gladde vloer in de gangen lag en ook nog eens hellinkjes in plaats van trappen waren aangebracht voor fietsen) of met de liften speelde.
Ik was verschrikkelijk bang voor die man, maar bleef via de brandtrap "inbreken" om er te spelen.
Maar vandaag ben ik eindelijk eens op zoek gegaan naar de werking van de pater noster.
Want ik dacht immers al jaren na over de mensen die het ding gebouwd hebben, over waar er nog eentje draait en waar die mensen nu blijven als hij boven is....
En het is eigenlijk heel logisch.